ગુજરાતી વિરોધી શબ્દો: સકર્મી, અંતર્મુખી, ઉદય જેવા ૯ મહત્વના શબ્દોનો અર્થ, વાક્ય પ્રયોગ અને વ્યાકરણ

ગુજરાતી ભાષાની શક્તિ તેના શબ્દભંડોળમાં રહેલી છે. અહીં અમે તમને સકર્મી, અંતર્મુખી, અગમબુદ્ધિ જેવા ૯ મુખ્ય શબ્દોના વિરોધી શબ્દો અને તેના ૫-૫ ઉપયોગી વાક્યો વિશે માહિતી આપીશું. આ પોસ્ટ તમારી ગુજરાતી વ્યાકરણની સમજને મજબૂત બનાવશે.

👉 મુખ્ય શબ્દો અને તેના વિરોધી શબ્દોની યાદી

શબ્દવિરોધી શબ્દ
**સકર્મી****નિષ્કર્મી**
**અંતર્મુખી****બહિર્મુખી**
**ઉદય****અસ્ત**
**અગમબુદ્ધિ****પૂર્વબુદ્ધિ**
**અંત****શરૂઆત / આદિ**
**બિનઅખત્યાર****અખત્યાર**
**અંદર****બહાર**
**અકારણ****કારણસર**
**ખંડિત****અખંડિત / સળંગ**

📝 વિરોધી શબ્દોનો વાક્યમાં સચોટ પ્રયોગ

૧. નિષ્કર્મી (સકર્મીનો વિરોધી શબ્દ)

  • **નિષ્કર્મી** માણસ જીવનમાં ક્યારેય સફળતા પ્રાપ્ત કરી શકતો નથી.
  • તેની **નિષ્કર્મી** વૃત્તિને કારણે તેને સમાજમાં કોઈ માન આપતું નથી.
  • પરિવારના સભ્યો તેના **નિષ્કર્મી** સ્વભાવથી ચિંતિત હતા.
  • **નિષ્કર્મી** બેસી રહેવા કરતાં કંઈક રચનાત્મક કાર્ય કરવું વધુ સારું છે.
  • ભગવદ્ ગીતામાં **નિષ્કર્મી** વ્યક્તિની આલોચના કરવામાં આવી છે.

૨. બહિર્મુખી (અંતર્મુખીનો વિરોધી શબ્દ)

  • મારો મિત્ર સ્વભાવે ખૂબ **બહિર્મુખી** છે, તેથી તે બધા સાથે સરળતાથી ભળી જાય છે.
  • એક **બહિર્મુખી** નેતા જાહેર સભાઓમાં આત્મવિશ્વાસ સાથે બોલી શકે છે.
  • શિક્ષકે વિદ્યાર્થીને **બહિર્મુખી** બનીને પોતાના વિચારો વ્યક્ત કરવા પ્રોત્સાહિત કર્યો.
  • તેણીની **બહિર્મુખી** પ્રકૃતિને કારણે તે દરેક સામાજિક પ્રસંગનું કેન્દ્ર બની રહે છે.
  • વેચાણ (સેલ્સ) ના વ્યવસાયમાં સફળ થવા માટે **બહિર્મુખી** વ્યક્તિત્વ જરૂરી છે.

૩. અસ્ત (ઉદયનો વિરોધી શબ્દ)

  • સૂર્યનો **અસ્ત** થતાં આકાશમાં સુંદર કેસરી રંગ છવાઈ ગયો.
  • દરેક ઉદય પછી એક દિવસ **અસ્ત** નિશ્ચિત છે, જે જીવનની વાસ્તવિકતા છે.
  • ગામડામાં લોકો સૂર્યના **અસ્ત** પછી વહેલી રાત્રે ભોજન લે છે.
  • ઘણાં કલાકારો અને સામ્રાજ્યોનો **અસ્ત** સમયના વહેણમાં થઈ ગયો છે.
  • ચંદ્રનો **અસ્ત** થતાં પહેલાં તારાઓનું ઝાંખું તેજ દેખાય છે.

૪. પૂર્વબુદ્ધિ (અગમબુદ્ધિનો વિરોધી શબ્દ)

  • આપણા બધા પાસે સમસ્યા ઉકેલવા માટે **પૂર્વબુદ્ધિ**નો ઉપયોગ કરવાની ક્ષમતા હોય છે.
  • સામાન્ય વ્યવહારમાં **પૂર્વબુદ્ધિ** અને વિવેક જાળવવો ખૂબ જરૂરી છે.
  • તેણે ભૂતકાળના અનુભવોમાંથી શીખીને **પૂર્વબુદ્ધિ** વાપરીને નિર્ણય લીધો.
  • બાળકોમાં **પૂર્વબુદ્ધિ** નો વિકાસ થાય તે માટે માતા-પિતાએ તેમને માર્ગદર્શન આપવું જોઈએ.
  • નાણાકીય રોકાણ કરતી વખતે **પૂર્વબુદ્ધિ** નો ઉપયોગ કરીને જોખમનું મૂલ્યાંકન કરવું જોઈએ.

૫. શરૂઆત / આદિ (અંતનો વિરોધી શબ્દ)

  • દરેક નવા કાર્યની **શરૂઆત** હંમેશાં નાના પગલાંથી થાય છે.
  • પુસ્તકની **શરૂઆત** એટલી રોમાંચક હતી કે મેં તેને એક બેઠકમાં પૂરું કરી દીધું.
  • સર્જનના **આદિ** માં માત્ર શૂન્યતા જ હતી, એમ શાસ્ત્રો કહે છે.
  • નવા વર્ષની **શરૂઆત** અમે પર્યાવરણને અનુકૂળ રહેવાના સંકલ્પ સાથે કરી.
  • સિનેમાની **શરૂઆત** માં એક સુંદર ગીત રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું.

૬. અખત્યાર (બિનઅખત્યારનો વિરોધી શબ્દ)

  • મુખ્યમંત્રી પાસે રાજ્યમાં કાયદાકીય સુધારા કરવાના સંપૂર્ણ **અખત્યાર** છે.
  • વહીવટી અધિકારીને તાત્કાલિક નિર્ણય લેવાના **અખત્યાર** આપવામાં આવ્યા છે.
  • મારી પાસે આ દસ્તાવેજો પર સહી કરવાના **અખત્યાર** નથી.
  • સ્થાપક હોવાને કારણે, કંપનીના તમામ નિર્ણયો લેવાનો **અખત્યાર** તેમની પાસે છે.
  • ગૃહમંત્રીએ પોલીસ વડાને કાયદો અને વ્યવસ્થા જાળવવા માટે વધારાના **અખત્યાર** આપ્યા.

૭. બહાર (અંદરનો વિરોધી શબ્દ)

  • હવામાન સારું હોવાથી બાળકો રમવા માટે ઘરની **બહાર** દોડી ગયા.
  • મેં પુસ્તકોને બેગમાંથી કાઢીને ટેબલની **બહાર** મૂક્યા.
  • પરીક્ષામાં ચોરી કરવા બદલ વિદ્યાર્થીને વર્ગખંડની **બહાર** કાઢી મૂકવામાં આવ્યો.
  • દરવાજો બંધ હતો, તેથી અમે **બહાર** ઊભા રહીને રાહ જોઈ.
  • ચોમાસામાં પાણી ભરાઈ જવાને કારણે રસ્તાઓ પાણીની **બહાર** દેખાતા ન હતા.

૮. કારણસર (અકારણનો વિરોધી શબ્દ)

  • કોઈપણ કાર્ય હંમેશાં કોઈક ને કોઈક **કારણસર** જ થતું હોય છે.
  • ગેરસમજ દૂર થયા પછી, તેની ગેરહાજરી **કારણસર** હતી તે સ્પષ્ટ થયું.
  • તે **કારણસર** મોડો પડ્યો, તેથી શિક્ષકે તેને માફ કરી દીધો.
  • તેમણે આટલું મોટું દાન આપ્યું તે કોઈક ઊંડા **કારણસર** હોવું જોઈએ.
  • દરેક બનાવની પાછળ એક વૈજ્ઞાનિક **કારણસર** ની શૃંખલા હોય છે.

૯. અખંડિત / સળંગ (ખંડિતનો વિરોધી શબ્દ)

  • જૂના સમયમાં રાજાઓ **અખંડિત** ભારતનું સ્વપ્ન જોતા હતા.
  • તેણે રાત્રે **સળંગ** આઠ કલાક વાંચન કરીને પરીક્ષાની તૈયારી કરી.
  • આ મંદિરમાં સ્થાપિત મૂર્તિ હજી પણ તેના મૂળ સ્વરૂપમાં **અખંડિત** છે.
  • તેઓ આખા પ્રોજેક્ટ પર **સળંગ** છ મહિના સુધી કામ કરતા રહ્યા.
  • રાષ્ટ્રની એકતા અને અખંડિતતા જાળવવી એ દરેક નાગરિકની ફરજ છે.

💡 ગુજરાતી વિરોધી શબ્દોની ક્વિઝ (WordWall Game)

હવે, નીચે આપેલ WordWall ઇન્ટરેક્ટિવ ગેમ દ્વારા તમારા વિરોધી શબ્દોના જ્ઞાનની ચકાસણી કરો. આ રમત દરેક સ્ક્રીન પર સરળતાથી કામ કરશે.

" width="500" height="380" frameborder="0" allowfullscreen title="Gujarati Virodhi Shabdo Quiz">

જો તમને આ વિષય ગમ્યો હોય, તો તેને તમારા મિત્રો સાથે શેર કરો અને અન્ય કયા ગુજરાતી વ્યાકરણના વિષય પર પોસ્ટ જોઈએ છે, તે કોમેન્ટમાં જણાવો.